Stopnadwadze.pl Diety, ćwiczenia, odżywianie, fitness, sport – wszystko o zdrowym trybie życia.
Na pewno nie raz obiło ci się o uszy, że ktoś jest uczulony na gluten, albo nie toleruje laktozy i przez to nie może jeść określonych pokarmów i musi stosować specjalną dietę. Taka sytuacja dotyczy coraz większej liczby osób, i to zarówno dorosłych, jak i dzieci. Co się za tym kryje i jakie są przyczyny oraz jak sobie radzić z tym problemem? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć poniżej.
Co to jest nietolerancja pokarmowa?
Nietolerancja pokarmowa to niewłaściwa reakcja organizmu na określone produkty spożywcze, pewne rodzaje żywności lub ich składniki, które u większości osób są tolerowane. Zazwyczaj objawia się ona niechcianymi i powtarzającymi się symptomami, które następują zawsze po spożyciu normalnej porcji nietolerowanego pokarmu.
Spośród tych objawów można między innymi wyróżnić:
- bóle brzucha, wzdęcia, biegunki,
- infekcje (na przykład grypa),
- migreny,
- bóle reumatyczne,
- zaburzenia w obrębie wyglądu skóry (zaczerwienienia, swędzenie, suchość),
- problemy z oddychaniem.
Symptomy nietolerancji występują kilka godzin, a nawet dni później od chwili spożycia nietolerowanych pokarmów, dlatego czasem trudno sobie uświadomić, co jest przyczyną dolegliwości.
Z czego wynika nietolerancja pokarmowa?
Nietolerancja pokarmowa występuje najczęściej u osób chorujących na choroby gastrologiczne, np. zespół jelita nadwrażliwego, choroby reumatologiczne, jak np. reumatoidalne zapalenie stawów, dermatologiczne, jak łuszczyca, czy atopowe zapalenie skóry, oraz alergologiczne (wszystkie objawy testowane poprzez przeciwciała IgG) czy autoimmunologiczne, np. choroba Hashimoto.
Enzymy trawienne – nie będąc wystarczająco aktywne – nie powodują rozkładu białka na aminokwasy. Niestrawione białko przedostaje się wtedy do krwi i łączy się z przeciwciałami IgG w kompleksy immunologiczne (alergen + IgG), które odkładają się w narządach i tkankach.
Niestrawione białka wywołują różne reakcje organizmu. Jeżeli odłożą się w ścianach naczyń krwionośnych, to mogą powodować bóle głowy, zapalenie naczyń czy nadciśnienie. Odłożone w tkankach układu oddechowego spowodują katar, zapalenie zatok, astmę i częste infekcje, jak grypa czy angina. Zapalenie stawów, ból mięśni i osłabienie mogą być objawem ich odkładania się w układzie mięśniowo-szkieletowym. Reakcją ze strony przewodu pokarmowego mogą być wzdęcia, skurcze, biegunki oraz kolki. Może także wystąpić reakcja skórna – zaczerwienienie, egzemy, uporczywe pokrzywki czy atopowe zapalenie skóry.
Przyczyny nietolerancji pokarmowej
Niestety przyczyny nietolerancji pokarmowej są złożone – powód może być jeden, ale może się ich też nakładać kilka.
Wśród najczęstszych wyróżniamy:
- dziedziczenie – niektórzy z nas mają genetyczną skłonność w kierunku gorszej tolerancji niektórych pokarmów;
- higiena – od dzieciństwa jesteśmy poddani działaniu bakterii, które wpływają na nasz system immunologiczny; zbyt restrykcyjne przestrzeganie higieny utrudnia wytworzenie się odporności, to samo dotyczy częstego przyjmowania antybiotyków od wczesnego dzieciństwa;
- zbyt częste urozmaicanie diety u niemowląt i dzieci – przewód pokarmowy niemowląt i małych dzieci nie jest dostosowany do dużej różnorodności pokarmowej, dlatego zbyt urozmaicona dieta może skutkować wystąpieniem nietolerancji czy alergii, zarówno w wieku dziecięcym, jak i dorosłym;
- moda na egzotyczne, nowe produkty – spożywanie nowych, nieznanych, egzotycznych produktów – owoców, przypraw, olei roślinnych z roślin nie rosnących w Europie – może wywołać nietolerancję pokarmową;
- uprzemysłowienie produkcji – sztuczne aromaty, dodatki, konserwanty, chemizacja żywności produkowanej na skalą masową, nowe technologie oraz modyfikacje genetyczne – wszystko to może być przyczyną pojawienia się reakcji niepożądanych;
- zanieczyszczenie środowiska.
Nietolerancja pokarmowa a alergia
Nie należy stawiać znaku równości między nietolerancją pokarmową, a alergią. Osoby cierpiące na alergię reagują niemal natychmiast po spożyciu określonego pokarmu. Najczęściej obserwuje się u nich zmiany skórne, w płucach, przewodzie pokarmowym i układzie krążenia.
Najsilniejszą reakcją organizmu jest wstrząs anafilaktyczny, czyli głębokie zaburzenie krążenia czy oddychania, które wymaga interwencji klinicznej, bowiem może prowadzić nawet do śmierci. W takiej sytuacji przeciwciała IgE natychmiast reagują na alergen – jest to niebezpieczna i gwałtowna reakcja, która pozwala się szybko zorientować w jaki produkt/składnik jest szkodliwy. Nietolerancja pokarmowa może być ukryta i ujawnić się po latach, jak również może po latach zmienić się w alergię. Reakcja organizmu pojawia się u chorego zazwyczaj od 24 do 96 godzin po zjedzeniu szkodliwego produktu.
Na nietolerancję pokarmową cierpi około 45% populacji. Zwykle, aby zapobiec jej przykrym dolegliwościom i długofalowym skutkom wystarczy wyeliminować szkodliwy pokarm, dlatego dieta eliminacyjna jest podstawowym elementem profilaktyki. Jej zastosowanie oznacza nie tylko poprawę ogólnego stanu zdrowia, ale także samopoczucia i jakości życia.
Jak zdiagnozować nietolerancję pokarmową?
Zdiagnozowanie nietolerancji pokarmowej nie jest łatwym zadaniem. Koniczne jest przeprowadzenie testu, który polega na analizie laboratoryjnej próbki krwi w celu wykrycia nadprodukcji przeciwciał klasy IgG. Na podstawie wyniku można ustalić dokładną listę produktów/składników, które wywierają negatywny wpływ na nasz organizm oraz listę ich zamienników.
Pozwala to na wdrożenie diety rotacyjnej lub eliminacyjnej, które spowodują cofnięcie się lub znaczące osłabienie nietolerancji pokarmowej i jej przykrych symptomów. Na szczęście test jest łatwo dostępny i można przeprowadzić go w wielu miejscach w Polsce.
Kliknij, dowiedz się więcej i sprawdź testy na nietolerancję pokarmową.
Artykuł przygotowany przy merytorycznym wsparciu partnera
O autorze - Ania Szymanek
Często wpływ na to mogą mieć różne choroby układu żołądkowego. Czasami może to wpływać również na inne aspekty naszego,życia. Choćby przykład halitozy o której ostatnio się zrobiło głośniej dzięki reklamom.