Ruch to zdrowie. Jak aktywność fizyczna wpływa na układ kostno-stawowy?

Pozytywny wpływ aktywności fizycznej na układ szkieletowy

Regularne ćwiczenia przynoszą szereg korzyści dla naszych kości i stawów. Przede wszystkim wzmacniają mięśnie, które stabilizują postawę, odciążają szkielet i wspomagają jego pracę. Dzięki silnym mięśniom zmniejsza się obciążenie stawów, więc dłużej zachowują one sprawność. Jak jeszcze aktywność fizyczna wspomaga pracę układu kostno-stawowego?

• Wzmacnia kości – niektóre ćwiczenia mogą pomóc w zwiększeniu gęstości mineralnej kości, a tym samym zmniejszyć ryzyko rozwoju osteoporozy.
• Poprawia siłę i elastyczność stawów – dzięki temu przeciwdziałamy sztywności i późniejszym ograniczeniom ruchowym.
• Redukuje masę ciała – nadwaga i otyłość nadmiernie obciążają stawy, przez co rośnie ryzyko urazów i chorób. Ćwiczenia pomagają pozbyć się nadmiaru tkanki tłuszczowej.
• Zmniejsza ryzyko chorób stawów – brak aktywności fizycznej przyczynia się do rozwoju zwyrodnienia i stanów zapalnych, które na początku mogą nie dawać objawów. Z czasem jednak pojawi się ból i sztywność stawów, które będą utrudniać codziennie funkcjonowanie. Ćwiczenia pomagają zachować zdrowy, pełny zakres ruchu.

Negatywny wpływ aktywności fizycznej na zdrowie

Chociaż korzyści płynące z aktywności fizycznej są nieocenione, może ona wywołać też negatywne efekty. Wynikają one zwykle z błędów lub wypadków w trakcie treningów. Na przykład nieodpowiednio wykonywane ćwiczenia mogą przeciążać stawy, a w dłuższej perspektywie prowadzić nawet do zwyrodnień. Dlatego zawsze warto poprosić o pomoc kogoś doświadczonego, kto pokaże prawidłowy sposób wykonywania ćwiczeń.

Podczas treningów zawsze jest też pewne ryzyko urazu. Sprzyjają mu czynniki takie jak:

• brak rozgrzewki,
• wcześniejsze kontuzje,
• nieodpowiednie obuwie sportowe,
• nadmierna intensywność ćwiczeń.

Urazy bywają lekkie, np. przeciążenie mięśni, skręcenie kostki czy naderwanie ścięgna, ale zdarzają się też poważniejsze kontuzje, np. zwichnięcia stawów czy złamania kości. Każdy uraz wymaga przerwy w treningach, żeby organizm miał czas i możliwość zregenerowania uszkodzonych tkanek^[1].

Jak poradzić sobie z bólem po wysiłku fizycznym?

Ból po wysiłku może być w pełni naturalny i wynikać ze zmęczenia mięśni. Czasem jednak związany jest z nadmiernym przeciążeniem szkieletu lub urazem. W każdym z tych przypadków do jego złagodzenia stosowane są leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, np. deksketoprofen. Hamuje on aktywność enzymów, które produkują mediatory stanu zapalnego odpowiadające za ból, obrzęk i ocieplenie przeciążonego lub uszkodzonego miejsca. Ponadto wpływa też na przewodzenie bodźców bólowych, przez co zapobiega przekształceniu bólu ostrego w przewlekły – to istotne zwłaszcza w przypadku poważnych urazów, które wymagają dłuższego leczenia. Deksketoprofen zaczyna działać już po ok. 30 minutach od podania. Czas ten możemy skrócić, podając lek na pusty żołądek – dzięki temu szybciej się wchłonie^[2].

Aktywność fizyczna może czasem skończyć się bólem, mimo to warto uprawiać sport odpowiedni do swojej kondycji i stanu zdrowia. Korzyści płynących z treningu jest znacznie więcej niż jego potencjalnych negatywnych efektów.

^[1] Złotkowska, R., Skiba, M., Mroczek, A., Bilewicz-Wyrozumska, T., Król, K., Lar, K., & Zbrojkiewicz, E. (2015). Negatywne skutki aktywności fizycznej oraz uprawiania sportu. Hygeia Public Health, 50(1), 41-46.

^[2] Woroń, J., & Wordliczek, J. (2017). Połączenie tramadolu z deksketoprofenem w praktyce klinicznej: postęp w leczeniu bólu. Lekarz POZ, 3(1): 61-67.

Artykuł przygotowany przez partnera serwisu