Uważaj na siedzący tryb życia!

Stosujesz dietę i dobrze się odżywiasz, a mimo to nadal masz problemy z nadmiarem tłuszczu? A może ćwiczysz, ale nie widać efektów albo pojawiają się one zbyt wolno? Może twoja metoda na odchudzanie nie przynosi rezultatów, choć pomogła znajomym? Jeśli tak, to zastanów się, czy aby przyczyną nie jest siedzący tryb życia. Nadwaga może mieć wiele źródeł: od czynników chorobowych, przez kwestie hormonalne, aż po bardziej prozaiczne powody jak podjadanie. To jednak zbyt długie przebywanie w tej nienaturalnej dla ciała pozycji najczęściej sprawia, że nawet najlepsze diety-cud i regularne ćwiczenia nie są tak skuteczne, jak być powinny.

Ludzki organizm nie jest przystosowany do bezruchu. Możemy, co prawda, nie robić nic innego tylko wylegiwać się przed telewizorem, wygrzewać na słońcu albo leniuchować w inny sposób, ale to nie do tego natura nas przygotowała. Ewolucja nie przewidziała, że będziemy spędzać na siedząco większą część czasu – najpierw w pracy, a potem w domu. Jak wykazały badania w tej pozycji przeciętny Europejczyk przebywa średnio sześć godzin dziennie. Co gorsza, taki tryb życia zaczynamy prowadzić już od najmłodszych lat!

Sprzyja temu system szkolny, który choć uwzględnia przerwy i aktywność fizyczną w programie nauczania, to jednak zmusza dzieci do kilkugodzinnego przesiadywania w czasie lekcji. Do tego dochodzą godziny spędzone w domu przy komputerze lub przed telewizorem. I choć dzieci jeszcze siedzą średnio po 3-4 godziny dziennie, tak już dla nastolatków i młodzieży jest to 6-7 godzin (więcej informacji: tutaj).

Tymczasem siedzący tryb życia może być przyczyną wielu problemów i dolegliwości, z których nadwaga jest akurat najmniejszą niedogodnością. Konsekwencje są naprawdę poważne, jakkolwiek nie u każdej osoby objawiają się równie prędko i nie są równie wyraźnie dostrzegalne.

Niektóre uwidaczniają się dopiero po latach. Badania wskazują jednak, że już u młodzieży występują problemy z nadciśnieniem tętniczym związanym z siedzącym trybem życia. Dlatego tak ważne jest zapobieganie skutkom jak najwcześniej.

Z pewnością warto bliżej zapoznać się z efektami, jakie długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej ma na organizm człowieka. Uświadomienie sobie, że siedzący tryb życia może zwiększać ryzyko wystąpienia groźnych chorób, może być skutecznym motywatorem do działania i do pracy nad własną sylwetką oraz nad prawidłową wagą.

Siedzący tryb życia kojarzyć się może przede wszystkim z bólami kręgosłupa (szczególnie w dolnym odcinku), pleców i szyi. W czasie siedzenia poddajemy te części ciała sporym naprężeniom i obciążeniom – nawet dwukrotnie większym niż w pozycji stojącej.

Waga jest tu dodatkowym negatywnym czynnikiem. Do tego dochodzą wady postawy wynikające z tego, że zmęczeni długotrwałym przebywaniem w jednej pozycji, szukamy zmiany, odrobiny odpoczynku dla napiętych mięśni, a robimy to przyjmując nie zawsze poprawną pozę.

Dlatego też biura wyposaża się w ergonomiczne krzesła – w nich trudniej nieprawidłowo usiąść, a podążające za ruchem ciała mechanizmy pozwalają nam na chwilę odprężenia nawet bez wstawania, choć przerwy i tak należy robić. Problemy dotyczą również i innych mięśni i stawów, nie tylko tych związanych z kręgosłupem, ale i z innymi kończynami.

Na tym się jednak nie kończy. Prowadząc siedzący tryb życia zwiększamy bowiem ryzyko wystąpienia chorób układu krwionośnego. Wynika to ze zmian zachodzących w procesach przemiany materii. U osób, które nie są aktywna fizycznie, może dojść do zaburzeń metabolicznych, co w efekcie wywołuje zamianę dostarczanych kalorii w tkankę tłuszczową zamiast w energię.

Powoduje też zwiększenie się poziomu cholesterolu we krwi. To zaś – oraz zmniejszona wydolność i przyswajalność tlenu – przekłada się na niską wydajność układu krążenia, a brać tu pod uwagę trzeba również wspomniane wcześniej nadciśnienie tętnicze. Co więcej, zaburzenia przemiany węglowodanów mogą prowadzić do pojawienia się cukrzycy typu 2.

Efektem może być także osteoporoza i odwapnienie kości oraz gorszy stan stawów. Nie należy zapominać, że przy siedzącym trybie życia tkanka tłuszczowa nie tylko jest odkładana, ale i organizm coraz mniej wydajnie radzi sobie z jej spalaniem.

Jest też udowodnione, że siedzący tryb życia wywołuje większe ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory. Dodatkowo warto wiedzieć, że przebywając długo w tej pozycji, osłabiamy mięśnie jamy brzusznej. To może być przyczyną niestrawności i problemów jelitowych.

Wydzielające się z zalegającego pokarmu toksyczne substancje są źródłem podrażnień, stanów zapalnych i ogólnego pogorszenia się samopoczucia. Siedzący tryb życia może być także powodem występowania żylaków, jako że w tej pozycji krew zalega w żyłach, osłabiając i rozszerzając ich ścianki, oraz hemoroidów, ze względu na nacisk na jamę brzuszną.

Jedynym rozwiązaniem i jedynym skutecznym sposobem na zapobieganie problemom wynikającym z siedzącego trybu życia jest zwiększenie aktywności fizycznej. Ale wbrew pozorom nie wystarczy po prostu trochę poćwiczyć, nawet jeśli jest to regularny wysiłek.

Tu chodzi bowiem o zmianę stylu życia, a nie o odrobinę ruchu. Jeżeli spędzamy na krześle większość czasu w ciągu dnia, to kilkanaście minut gimnastyki dziennie niewiele pomoże, a i nawet najlepsza dieta nie będzie w pełni skuteczna. Oprócz ćwiczeń warto zatem po prostu więcej się ruszać na co dzień – spacerować, biegać, maszerować, pływać, jeździć na rowerze, świetnie sprawdzi się też taniec – i mniej przebywać w pozycji siedzącej. Dobrze wspomagać aktywność fizyczną np. masażami czy kąpielami oraz zwrócić szczególną uwagę na te ćwiczenia, które poprawiają utlenienie krwi.

Zmiana trybu życia może mieć naprawdę duże znaczenie dla naszej walki z nadwagą i niepotrzebną tkanką tłuszczową. A jeśli to nie jest z jakiegoś powodu możliwe – choćby ze względu na wykonywaną pracę – dobrze zadbać przynajmniej o jakość siedzenia, zwracając szczególną uwagę na ergonomię zakupywanych krzeseł, czy foteli (takich jak np. te modele: www.centrumkrzesel.pl/fotele-ergonomiczne-/125/c) oraz o robieniu co jakiś czas obowiązkowych przerw na wypoczynek i rozluźnienie organizmu.

Artykuł gościnny