Antykoncepcja i tabletki „dzień po” wliczają się do kategorii dostępności „Rp – wydawane z przepisu lekarza”, co oznacza, na te preparaty niezbędna jest pacjentce recepta. Ten temat jest przedmiotem wielu ożywionych dyskusji. Zgodnie jednak z prawem e-receptę na antykoncepcję może wypisać każdy lekarz, nie tylko ginekolog. Jak to wygląda w praktyce w dobie funkcjonowania e-recept? Jak otrzymać receptę na tabletki antykoncepcyjne przez internet?
Antykoncepcja w Polsce w ostatnich latach
W Polsce wszystkie tabletki antykoncepcyjne oraz obydwie postkoitalne, czyli stosowane po stosunku seksualnym (ellaOne i Escapelle) są dostępne wyłącznie na e-receptę w aptekach. Dodatkowo lekarze nie mogą przepisywać ich kobietom poniżej 18 roku życia bez zgody rodziców lub prawnych opiekunów.
Zgodnie z zaleceniami Europejskiej Agencji Leków (EMA) w 2015 roku Ministerstwo Zdrowia zezwoliło na zmianę statusu tabletki „dzień po” z octanem uliprystalu (ellaOne) i od kwietnia 2015 roku była ona dostępna w aptekach dla młodych kobiet i dziewcząt w wieku od 15. roku życia, podczas gdy tabletka z lewonorgestrelem (Escapelle) pozostawała na receptę.
Natomiast w lipcu 2017 r. weszła w życie „Ustawa z dnia 25 maja 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw” ponownie przywracająca obowiązkową receptę. Powoływano się na „niewłaściwe stosowanie pigułki” przez nastoletnie dziewczęta oraz nadużywanie jej.
Polska na tle innych krajów
Do dnia dzisiejszego lekarze są jedynymi pracownikami służby zdrowia upoważnionymi do przepisywania antykoncepcji awaryjnej. Nie musi to być jednak jedynie ginekolog. Zgodnie z polskim prawem każdy lekarz z pełnym zezwoleniem na pracę może wystawić e-receptę na awaryjną pigułkę antykoncepcyjną, zarówno lekarz rodzinny w zdeklarowanej przychodni, jak i przyjmujący w dowolnym miejscu w Polsce. Receptę na tabletki antykoncepcyjne online wystawi także internetowa przychodnia lub podmioty medyczne realizujące e-recepty online (np. NaszaRecepta.pl). Nie trzeba zatem stać w kolejkach do ginekologa, aby otrzymać receptę na antykoncepcję.
Jednak na tle innych państw Unii Europejskiej Polska się wyróżnia, bowiem w innych krajach tabletki „dzień po” są dostępne bez recepty, a dodatkowo, by zapobiegać ciążom nieletnich, wprowadzono darmową antykoncepcję dostępną u szkolnej pielęgniarki).
Recepty online a antykoncepcja
O ile lekarze nie mają zazwyczaj problemu z ponownym przepisaniem e-recepty na antykoncepcję (w przypadku gdy pacjentka wcześniej stosowała już dany preparat lub konkretną metodę antykoncepcji), to co w przypadku pacjentek, których lekarz nie zna i nie badał? W sieci jest możliwość uzyskania e-recepty online na antykoncepcję na podstawie samego formularza, który kobieta wypisuje przed zamówieniem. Nie ma w tym jednak nic nagannego, ponieważ każdorazowo taką ankietę weryfikuje lekarz.
Jeśli na podstawie rzetelnej analizy stwierdzi, że nie widzi przeciwwskazań do przepisania pacjentce specyfiku, nawet w kilkanaście minut po opłaceniu zamówienia będzie mogła zażyć pigułkę. W przypadku antykoncepcji awaryjnej liczy się to szczególnie, ponieważ oba z dostępnych na rynku preparaty mają czasowo ograniczoną skuteczność. W momencie gdy niezabezpieczony stosunek miał miejsce np. przed weekendem lub w dzień ustawowo wolny, pacjentka miałaby problem z uzyskaniem recepty stacjonarnie. Platformy, które umożliwiają uzyskanie recepty online na antykoncepcję, wypełniają niejako tę lukę.
Artykuł partnera