Czy zwiększenie poziomu testosteronu może wpłynąć na tempo spalania tkanki tłuszczowej?

Z tekstu dowiesz się, jak testosteron wpływa na metabolizm tłuszczów i utrzymanie masy mięśniowej u mężczyzn. Wyjaśniamy, w jaki sposób niski poziom testosteronu sprzyja rozwojowi otyłości. Przeczytasz również, czy zwiększenie poziomu testosteronu może wspomóc redukcję tkanki tłuszczowej. Artykuł tłumaczy, kiedy wskazana jest terapia zastępcza testosteronem (TRT) oraz dlaczego tak ważne jest kompleksowe podejście do leczenia i stylu życia.

Czym jest testosteron?

Testosteron to podstawowy hormon androgenny u mężczyzn, syntetyzowany głównie w komórkach Leydiga w jądrach pod kontrolą przysadki mózgowej. Odpowiada za rozwój i prawidłowe funkcjonowanie męskich narządów płciowych, inicjację cech płciowych drugorzędowych, utrzymanie popędu seksualnego, prawidłową masę mięśniową i gęstość mineralną kości. Testosteron odgrywa także istotną rolę w regulacji metabolizmu lipidów i glukozy oraz w utrzymaniu równowagi psychicznej i fizycznej.

Fizjologiczny spadek stężenia testosteronu rozpoczyna się zazwyczaj po 30. roku życia. Jednak u niektórych pacjentów niedobór może wystąpić wcześniej w wyniku czynników wtórnych, takich jak otyłość, insulinooporność, przewlekły stres czy choroby przewlekłe.

Hipogonadyzm (niedobór testosteronu) może prowadzić do szeregu objawów klinicznych, w tym obniżenia libido, zaburzeń erekcji, utraty masy mięśniowej, wzrostu tkanki tłuszczowej, osteopenii lub osteoporozy, przewlekłego zmęczenia oraz obniżonego nastroju.

Długotrwały niedobór testosteronu zwiększa też ryzyko rozwoju zespołu metabolicznego oraz chorób układu sercowo-naczyniowego.

Niski poziom testosteronu a masa mięśniowa

Testosteron to jeden z najważniejszych hormonów odpowiedzialnych za utrzymanie zdrowej i silnej masy mięśniowej u mężczyzn. To właśnie dzięki niemu organizm efektywnie buduje nowe włókna mięśniowe oraz chroni istniejącą tkankę mięśniową przed rozpadem.

Testosteron pobudza syntezę białek w mięśniach oraz wpływa na aktywność czynników wzrostu, takich jak IGF-1, które dodatkowo wspierają odbudowę i siłę mięśni. Kiedy poziom testosteronu zaczyna spadać, zaburzona zostaje równowaga między budowaniem a rozpadem mięśni. Organizm produkuje mniej białek, mięśnie regenerują się wolniej, a procesy ich degradacji zaczynają przeważać.

W rezultacie mężczyźni z niskim poziomem testosteronu szybciej tracą masę i siłę mięśniową, odczuwają większe zmęczenie i mają trudności z osiąganiem efektów treningowych.

Niski poziom testosteronu a nadwaga i otyłość

Niedobór testosteronu istotnie wpływa na skład ciała mężczyzny, sprzyjając odkładaniu się tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w okolicy brzusznej. Wynika to z kilku nakładających się mechanizmów:

• Spowolnienie metabolizmu – testosteron reguluje tempo przemiany materii; jego niedobór prowadzi do obniżenia podstawowego zużycia energii (BMR).
• Utrata masy mięśniowej – mniej mięśni oznacza mniejsze zużycie kalorii w spoczynku, co sprzyja dodatniemu bilansowi energetycznemu i przybieraniu na wadze.
• Obniżona wrażliwość na insulinę – niski testosteron zaburza gospodarkę glukozowo-insulinową, zwiększając ryzyko insulinooporności i rozwoju cukrzycy typu 2.

Co istotne, zależność ta ma charakter dwukierunkowy:

• Nadmiar tkanki tłuszczowej, zwłaszcza trzewnej – obniża poziom testosteronu.
• Zwiększona aktywność aromatazy w tkance tłuszczowej – prowadzi do przekształcania testosteronu w estrogen.
• Przewlekły stan zapalny w obrębie tkanki tłuszczowej – negatywnie wpływa na funkcjonowanie osi hormonalnej (podwzgórze-przysadka-jądra).

W efekcie niski poziom testosteronu i nadmierna ilość tkanki tłuszczowej wzajemnie się napędzają, pogarszając zdrowie metaboliczne mężczyzny.

Czy zwiększenie poziomu testosteronu może przyczynić się do utraty tkanki tłuszczowej?

Tak, zwiększenie poziomu testosteronu może wspierać redukcję tkanki tłuszczowej, zwłaszcza u mężczyzn z jego niedoborem. Testosteron promuje rozwój masy mięśniowej, zwiększając podstawową przemianę materii (BMR) i zużycie kalorii w spoczynku. Wzrost masy mięśniowej poprawia także wrażliwość na insulinę, co zmniejsza ryzyko magazynowania nadmiaru energii w postaci tkanki tłuszczowej.

Dodatkowo, testosteron hamuje różnicowanie preadipocytów w adipocyty (komórki tłuszczowe) oraz może modulować aktywność lipolityczną, czyli proces uwalniania tłuszczów z komórek.

W badaniach klinicznych wykazano, że terapia testosteronem u mężczyzn z hipogonadyzmem prowadziła do spadku masy tłuszczowej, zmniejszenia obwodu talii oraz poprawy profilu metabolicznego.

Jak zwiększyć poziom testosteronu?

Sposoby na zwiększenie poziomu testosteronu zależą od stopnia jego niedoboru. W przypadku niewielkiego obniżenia poziomu tego hormonu często skuteczne są zmiany stylu życia, takie jak odpowiednia dieta, regularna aktywność fizyczna, dbanie o sen oraz ograniczenie stresu.

Jeśli jednak niedobór testosteronu jest znaczny i powoduje wyraźne objawy kliniczne (np. spadek libido, utratę masy mięśniowej, przewlekłe zmęczenie), konieczne może być wdrożenie terapii zastępczej testosteronem (TRT). Obecnie to właśnie TRT jest jedyną skuteczną metodą medyczną, pozwalającą szybko i stabilnie przywrócić prawidłowe stężenie testosteronu we krwi.

Ważne, jednak aby leczenie odbywało się w specjalistycznych placówkach, które podchodzą do problemu kompleksowo. Holistyczną opiekę oferuje m.in. Męska Klinika. Wówczas leczenie niedoboru testosteronu łączy się z indywidualną opieką medyczną, analizą stylu życia oraz wsparciem w zakresie diety i aktywności fizycznej.

Odpowiednie nawyki wspierają naturalne mechanizmy hormonalne organizmu oraz pozwalają osiągnąć lepsze i trwalsze efekty terapii, poprawiając ogólną kondycję fizyczną, psychiczną i metaboliczną pacjenta.

Artykuł przygotowany przez partnera serwisu