Michał Sog: „Dzięki Krav Maga na ulicy poradzisz sobie w każdej niebezpiecznej sytuacji”

O skutecznej samoobronie dla kobiet, o tym dlaczego warto wybrać system Krav Maga, jak sobie radzić, gdy zaczepia Cię agresywny, pijany mężczyzna, jak wyglądają treningi, a także jak się zachować w niebezpiecznych sytuacjach na ulicy, rozmawiamy z Michałem Sogiem, instruktorem Krav Maga, szefem SAGOT Team.

Stopnadwadze.pl: Zacznijmy może od podstawowego pytania czym się różni system od sportu walki? I dlaczego to właśnie system jest lepszym wyborem jeżeli chodzi o naukę samoobrony?

Michał Sog: Największą różnicą pomiędzy systemem, a sportem walki są zasady i reguły: sport jest wrzucony w pewne ramy, posiada regulaminy i przepisy, które mówią co wolno robić, czego nie wolno robić (np. kategorie wagowe i wiekowe). W systemie walki tego nie ma.

Jakie ma to przełożenie na rzeczywistość? REALNOŚĆ treningu! Niestety w dzisiejszych czasach zasady walki ulicznej (typu: „jeden na jeden, do pierwszej krwi”) można wsadzić do lamusa!

W 99% agresorzy atakują słabsze ofiary – uzyskują swoją przewagę zarówno swoimi warunkami fizycznymi (większy, cięższy, czy też atak grupą osób), czy też posiadając niebezpieczne narzędzie (nóż/pałkę).

System Krav Maga tych zasad nie ma – koncentruje się on na prostym i skutecznym odparciu agresora i oddaleniu się do strefy bezpiecznej. Dzięki temu niezależnie od wieku, płci i kondycji ofiary ma ona maksymalnie dużo szans na wyjście cało z opresji.

Skąd się wzięła KRAV MAGA? Jaka jest geneza tego systemu?

Krav Maga to izraelski system samoobrony i walki wręcz. Prosty i maksymalnie skuteczny, opiera się na wzmacnianiu podstawowych odruchów obronnych człowieka. Szybki do nauczenia – również dla osób które nigdy nie ćwiczyły żadnych form walki. Prostota i skuteczność oraz realistyczne szkolenia podejmowania właściwych decyzji w stresie sprawiają że sprawdza się w niemal każdej sytuacji niezależnie od Twojego stanu mentalnego i fizycznego.

Jego geneza wywodzi się z okresu międzywojennego kiedy to żydzi musieli bronić się przed narastającą nazistowską agresją. Założyciel systemu – Imi Lichtenfeld – zaczął na podstawie swoich doświadczeń i niespotykanego instynktu samozachowawczego konstruować niezwykle proste i skuteczne metody samoobrony i walki.

Po ucieczce z Bratysławy do Izraela został szefem wyszkolenia Izraelskich Sił Specjalnych. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych system został zaadoptowany i wprowadzony na rynek szkoleń cywilnych.

Zapytam z głupia frant: po co mamy uczyć się samoobrony? Znam wiele osób, które nigdy nie znalazły się w nerwowej, niebezpiecznej sytuacji i twierdzą, że w ogóle tego nie potrzebują. Twierdzą, że te sytuacje zdarzają się w telewizji, im na pewno to się nie przytrafi.

To bardzo częste podejście do problemu. Najprostsze pytanie to: „co w tedy, gdy się już znajdą w takiej sytuacji?” Czy nie będą w stanie jakkolwiek zareagować i z jakim skutkiem? To tak jakby nie dolewać paliwa do baku samochodu twierdząc że auto jeszcze jedzie…

Z jednej strony życzylibyśmy sobie i wszystkim innym, by nigdy nie musieli walczyć o swoje zdrowie (a być może zdrowie swojej rodziny), z drugiej strony uważam, że lepiej być na to przygotowanym.
Podstawowy trening uczy przede wszystkim jak rozpoznawać i zapobiegać zagrożeniom. Dowiedzione jest, że w sytuacji „podbramkowej” osoba trenująca potrafi dłużej zachować spokój i opanowanie, a w razie konieczności adekwatnie i skutecznie zareagować.

Wiele osób, które zastanawiają się nad wyborem samoobrony, słyszą różne nazwy: Muai Thai, Kickboxing, Karate, Judo, które tak naprawdę nic im nie mówią. Czemu zatem warto wybrać Krav Maga jako system obrony?

Myślę że odpowiedź jest zawarta powyżej. Najważniejszym argumentem jest REALIZM i prostota szkolenia. Zagadnienia trenowane w Krav Maga mogą wystąpić na co dzień, symulujemy rzeczywiste warunki (takie jak, półmrok, wielu agresorów, ograniczona przestrzeń…), uczymy również jak bronić swoich bliskich. W Krav Maga tematyka noża pojawia się w pierwszych miesiącach szkolenia (w niektórych sportach walki temat ten w ogóle nie występuje…) – dlaczego?

Ponieważ obecnie jest to największe zagrożenie spotykane na ulicy.

Treningi odpowiadają temu, co naprawdę może Cię spotkać na ulicy, wystarczy wskazać nasze szkolenia z cyklu „Bezpieczna Podróż”, które odbywają się w tramwajach, pociągach, autobusach:

Dodatkowo można wymienić trzy kolejne powody dla których warto trenować Krav Maga:

1. Zwiększenie poczucia własnego bezpieczeństwa (co bezpośrednio koreluje z lepszą samooceną i wyższą pewnością siebie)
2. Aspekt fizyczny – poprawisz swoją kondycję, zrzucisz parę zbędnych kilogramów, będziesz czuł się lepiej.
3. Aspekt społeczny – poznasz wielu ciekawych ludzi, dołączysz do sporej społeczności ludzi robiących tą samą rzecz. Być może poznasz nowych przyjaciół, a może nawet coś więcej…

Czy Krav Maga to tylko treningi technik, czy też może jest połączona z innymi zajęciami rozruchowymi? Czy chodząc na trening można poprawić kondycję, schudnąć?

Trening Krav Maga jest wszechstronny i kompleksowy. Na każdych zajęciach znajdziesz elementy techniczne, taktyczne, siłowe i wytrzymałościowe. W szczególności staramy się dbać o prawidłowy (i zdrowy) rozwój naszych studentów zwiększając ich poczucie ciała – integralną częścią każdego treningu są ćwiczenia wzmacniające ogólną równowagę i stabilizacje.

Trenując regularnie na pewno poprawisz swoją kondycję, spalisz wiele kalorii i poprawisz swoje samopoczucie – a to wszystko – ucząc się samoobrony. (Dodam, że dzięki treningom wiele osób zrezygnowało z palenia tytoniu.)

Wiele osób boi się takich treningów, ze względów na potencjalne uszkodzenia ciała. Boją się śladów na twarzy, podbitych oczu, wybitych zębów. Można spotkać się z opiniami, że na treningu spotka samych zapalonych zabijaków, którzy już na pierwszym treningu będą chcieli znokautować partnera. Jak to wygląda w zderzeniu z rzeczywistością?

Doskonale to rozumiemy, dlatego nadrzędną zasadą naszych zajęć jest bezpieczeństwo i poczucie komfortu. Na zajęciach panuje dyscyplina i pełne podporządkowanie się instrukcjom prowadzącego – co znacznie minimalizuje ryzyko urazu i kontuzji. Dodatkowo zabezpieczamy  najwrażliwsze części ciała ochraniaczami (strefa kroku, golenie, przedramiona).

Osoby trenujące w naszej szkole to głównie studenci, biznesmeni i osoby pracujące posiadające rodzinę. Kwestia „zabijaków” jest stereotypem, z którym staramy się walczyć – jedną z zasad jest obligatoryjna niekaralność sądowa uczestnika (umiejętności Krav Maga w nieodpowiednich rękach mogą być śmiertelnym narzędziem).

Dzięki powyższym zasadom kontuzje i inne urazy stanowią sporadyczne, pojedyncze przypadki.

Jak długo i często trzeba chodzić na zajęcia, by opanować podstawowy arsenał technik, które pomogą nam radzić sobie w najczęściej spotykanych, niebezpiecznych sytuacjach?

Zajęcia dwa razy w tygodniu to optymalny tryb treningowy – notujemy wtedy największy progres u naszych studentów. Można trenować częściej, (uwaga na efekt „przetrenowania”), bądź – jeśli inne obowiązki na to nie pozwalają – rzadziej.  Każdy trening czegoś uczy -na pewno zyskasz więcej ruszając się niż siedząc przed telewizorem.

Szkolenie ma charakter ciągły –im dłużej trenujesz tym więcej potrafisz. Mówi się, że minimalny okres szkolenia to sześć miesięcy. Po tym okresie studenci znają obrony przed najczęstszymi zagrożeniami oraz bazowe narzędzia walki.

Czy to znaczy, że po treningu będziemy w stanie zmierzyć się z każdym na ulicy?

Krav Maga to nie sport  – trudno tu mówić o konfrontacji.  Na ulicy masz dwie drogi: nie reagując – przegrywasz; podejmując działanie – wygrywasz.

Istotą samoobrony cywilnej jest przerwanie problemu i oddalenie się w bezpieczne miejsce. W przypadku konfrontacji – sytuację możesz rozwiązać trzema drogami: poprzez dystans (znajdź się poza zasięgiem agresora, np. wycofanie się, wyjście z lokalu, ucieczka), zwycięstwo mentalne – spraw by agresor NIE CHCIAŁ z Tobą walczyć (idea deeskalacji agresji, prewencji werbalnej i niewerbalnej) oraz zwycięstwo fizycznie – osiągniesz je gdy agresor NIE BĘDZIE MÓGŁ kontynuować walki. Sposób rozwiązania konfliktu powinien być adekwatny do zastanej sytuacji i zawsze rozpoczynać się od próby łagodzenia agresji.

Niezależnie od Twojej reakcji – twoim nadrzędnym celem jest realizacja celu bycia bezpiecznym. Osiągając go – zawsze jesteś zwycięzcą.

Dam przykład: ciemna noc,  idziemy ulicą, nagle ktoś wychodzi z bramy i nas zaczepia. Zaczyna się od wyzywania i gróźb… co dalej? Czy po treningach od razu rozwiążemy problem za pomocą siły?

Podstawową zasadą Krav Maga jest unikanie zagrożeń. Zdrowie i życie mamy jedno dlatego nie warto zbędnie ryzykować. Na tej podstawie umiejętności identyfikacji i deeskalacji agresji ma kluczowe znaczenie, a w przypadku napaści/zamachu – Twoim zadaniem jest szybkie i skuteczne odparcie ataku przy użyciu wszelkich dostępnych Ci środków i metod.

Krav Maga to potężne narzędzie, a walka to ostateczność… Lecz gdy nie masz wyjścia – nie wahaj się – walcz i wygrywaj!

Czy kursanci opowiadają o niebezpiecznych sytuacjach, z którymi mieli problem? Jak często słyszysz takie historie? Jak sobie z nimi radzą?

Zdarza się to dość często. Zadziwiające jest to, że działają najprostsze rzeczy których nauczamy. W sytuacjach gdzie dochodziło do bijatyki agresorzy są w większości zaskoczeni skutecznością w walce tej „upatrzonej, małej, niepozornej ofiary” (czasami z tej okazji ludzie przychodzą z podziękowaniem za uratowanie „tyłka” ;]). Wiedza, że nasi studenci potrafią sobie radzić z agresją  sprawia nam największą satysfakcję.

Były jakieś historie, które utkwiły Ci w pamięci?

Historii jest wiele. Przytoczę jedną, która zdarzyła się 64 letniej kursantce. Na zajęcia przyszła, ponieważ w niedalekiej przeszłości została napadnięta i pobita przez młodocianą dla jej torebki. Dosłownie na kolejnych zajęciach, na których nauczaliśmy prewencji i deeskalacji agresji przyszła do mnie z ogromnym uśmiechem na twarzy i słowami „TO DZIAŁA!”.

Po dopytaniu okazało się, że znalazła się w podobnej sytuacji. Tym razem – stosując się do naszego szkolenia – wcześniej zauważyła napastnika, zaalarmowała otoczenie i kompletnie zbiła tym tropu agresora. On uciekł, a ona spokojnie wróciła do domu.
W samej historii nie ma żadnych „fajerwerków”, lecz pokazuje i uzmysławia, że każdy – niezależnie od wieku, płci i kondycji – ma szanse!

Wam, instruktorom, zdarzają się niebezpieczne sytuacje?  Jak jest rozwiązujecie?

(śmiech)Wszyscy o to pytają… Zwykle z uśmiechem odpowiadam, że proszę kolejne pytanie. W skrócie: sytuacje się zdażają. Staramz się rozwiązać je najlepiej jak potrafimy – na ile to możliwe bez użycia siły fizycznej, lecz za każdym razem skutecznie!

Jak wygląda sprawa aktywności fizycznej? Wydaje się, że sztuki walki są dość wymagające – trzeba mieć wielką wytrzymałość, być świetnie rozciągniętym i posiadać odpowiednią siłę fizyczną – w związku z tym, w jakim wieku i o jakim stopniu aktywności fizycznej osoby mogą zgłosić się na trening?

To prawda, że sztuki walki są wymagające na poziomie mistrzowskim – ale należy pamiętać, że każdy mistrz też kiedyś zaczynał. Większość osób rozpoczynająca u nas kurs samoobrony Krav Maga nigdy wcześniej nie uprawiało regularnie aktywności fizycznej. Często są to osoby, które pewnego dnia postanowiły zmienić coś w swoim życiu. Inni trenują i chcą się nauczyć czegoś więcej. To co jest najciekawsze każda z tych osób „daje radę”. Tempo treningu dobierane jest do średniej grupy i jest podnoszone z tygodnia na tydzień. Do tego podczas niektórych ćwiczeń tempo jest indywidualne (np. 60%, 80% twojej szybkości, możliwości). Na każdym treningu znajdziesz elementy siłowe, wytrzymałościowe, szybkościowe i gibkościowe.

Dzięki temu równomiernie poprawiasz swój stan fizyczny i psychiczny – ciało staje się silniejsze, bardziej wytrzymałe i odporniejsze. W połączeniu z umiejętnościami samoobrony bardzo silnie wpływa to na budowanie siły wewnętrznej – dyscypliny,  samokontroli i opanowania, a przede wszystkim zdrowej pewności siebie.

Jeżeli chodzi o wiek uczestników to występuje tylko dolna granica. Dla szkoleń Krav Maga cywilnej jest to 16 rok życia, dla Krav Maga KIDS – 5 lat. Podział ten jest konieczny ze względu na kompletnie inne cele i metody treningowe. Dzieci i młodzież nauczana jest głównie w koncepcji nauka przez zabawę, wzmacniając równocześnie takie cechy jak dyscyplina, opanowanie i współpraca w zespole.

Czy to jest system odpowiedni dla kobiet? Czy możemy spotkać instruktorki kobiety?

Z założenia Krav Maga jest dla każdego.  Z roku na rok obserwujemy bardzo pozytywny trend wzrostu ilości kobiet szkolących się z zakresu samoobrony. Powoli przełamywany jest paradygmat, że kobieta jest tą słabszą stroną, która powinna przyjmować to co dyktuje życie…

Coraz więcej kobiet się z tym nie zgadza i aktywnie temu zaprzecza  – chce być silniejsza, pewna siebie i umieć się bronić. Trening Krav Maga pozwala wykształcić każdą z tych cech. W chwili obecnej w szkole Krav Maga SAGOT mamy ok. 300 uczestników szkoleń, z czego kobiety stanowią od 20% do 40% stanu grupy.

Zostanie instruktorem Krav Maga to dość długa droga pełna wyrzeczeń. Kobiety instruktorki Krav Maga w chwili obecnej są w mniejszości, jednak z roku na rok ich przybywa. Obecnie w Polsce mamy ok. 10 instruktorek Krav Maga.

Czy kobiety dadzą sobie radę z większym, agresywnym, często pijanym przeciwnikiem?

Przede wszystkim Krav Maga daje szansę osobom „mniejszym i słabszym”. Z punktu widzenia anatomii i statystyki kobieta zawsze będzie atakowana przez większego i silniejszego agresora. Krav Maga pozwala wyjść z opresji każdej osobie bazując na podstawowych taktykach:

1. Skanuj otoczenie – zwracaj uwagę na potencjalnie niebezpieczne miejsca i osoby. Dzięki temu uda Ci się relatywnie wcześnie podjąć odpowiednie kroki: czy to oddalić się, czy przygotować do potencjalnego starcia (np. przygotować gaz pieprzowy, bądź inną broń improwizowaną).

2. Wykorzystaj element zaskoczenia. Podjęcie jakiejkolwiek (aktywnej) odpowiedzi jest zaskakujące dla agresora. Jest to moment który daje Ci przewagę mentalną i fizyczną.

3. Kontroluj otoczenie i dyktuj swoje warunki. Możesz to osiągnąć zarówno wydając jasne, dyrektywne instrukcje, wzywając policję/pomoc, czy też szybko i boleśnie wielopłaszczyznowo atakując czułe punkty agresora (minimalizuje to szybką odpowiedź i niebezpieczne „przedłużenie” walki).

Zasady brzmią prosto i banalnie, jednak by skutecznie działać należy powyższe zachowania ćwiczyć i trenować. Tylko to daje nam szansę, że w przypadku zaskoczenia, strachu i zmęczenia – nasze ciało i umysł będzie podejmować właściwe decyzje.

Jak wygląda kwestia stroju, co trzeba zabrać na trening, jakie są tego koszty?

Krav Maga trenujemy w butach zmiennych i dogodnym stroju sportowym. Preferowane są długie spodnie i ciemna (mocna) koszulka. Woda do popicia na pewno się przyda.

Jeśli zdecydujesz się na dalsze treningi stopniowo należy się uzbroić w ochraniacz strefy kroku i goleni (koszt w przedziale 50-150zł każdy), później również – pełne rękawice bokserskie (od 80 do 250zł). Zakupy te są jednorazowe i towarzyszą Ci do końca Twojej Krav-Magowej kariery.

Jakie są koszty jednego treningu?

Pierwsze zajęcia są bezpłatne – dzięki temu możesz się przekonać czy treningi krav Maga to coś dla Ciebie bez ponoszenia konsekwencji finansowych. Miesięczny koszt zajęć to przedział 100-150zł miesięcznie. Zajęcia odbywają się minimum dwa razy w tygodniu; każdy trening trwa 90 minut. Obecnie Krav Maga SAGOT posiada prawie 8 opcji płatności – każdy może wybrać to co najbardziej odpowiada jego możliwościom czasowym i finansowym.

Czy dużo kobiet uczestniczy w treningach?

Średnio 20-40% grupy stanowią kobiety.

Na co zwrócić uwagę, przy wyborze zajęć? Czy są jakieś organizacje, referencje, o których trzeba wiedzieć? Skąd mamy wiedzieć, że trener posiada odpowiednie kwalifikacje, a podczas treningu nie zrobi nam krzywdy?

Jest to bardzo istotna kwestia, na którą nie wszyscy zwracają uwagę. Z racji popularności i dużego zainteresowaniem systemem Krav Maga wyrasta coraz więcej „organizacji” i samozwańczych instruktorów Krav Maga.

W pierwszym kroku warto zwrócić uwagę na posiadane uprawnienia  osób prowadzących w postaci dyplomów instruktorskich, ich ważności i organ który je wydał. Instruktorzy zrzeszeni w organizacje powinni być wymienieni na oficjalnej liście aktywnych instruktorów.

Kolejną wskazówką jest wielkość i staż szkoły, a także jej aktywność: czy organizuje dodatkowe eventy, czy kadra poszerza swoje kwalifikacje, jakie jest grono uczestników szkoleń, jakie są  ich opinie itp. Posiadanie własnej strony www daje większe szanse na to że dany instruktor nie uczył się przed komputerem oglądając YouTube.

Ostatnim krokiem jest wybranie się na zajęcia. Często już po pierwszych zajęciach jesteśmy w stanie ocenić profesjonalizm, odpowiedzialność i podejście do ludzi osoby prowadzącej zajęcia. W celu wyrobienia swojego zdania warto porównać kilka szkół i na tej podstawie zdecydować.

Opinia znajomych, bądź te znalezione w internecie mogą być cenną wskazówką przy wyborze odpowiedniej szkoły Krav Maga.

Czy na treningach zdarzają się agresywne osoby, które przychodzą po to, żeby się sprawdzić? I chcą zrobić krzywdę innym kursantom?

Są to sporadyczne przypadki. W większości wypadków dane osoby wytrzymują może 2-3 treningi po czym rezygnują. Jest to wynik dyscypliny i rygoru panującego na zajęciach (powyższe osoby przeważnie nie akceptują dyscypliny). W przypadku gdy ktoś stanowi wyraźne zagrożenie dla innych – instruktor ma prawo wyprosić taką osobę z zajęć bez podawania przyczyny (i przyznam, że robimy to bez cienia wahania).

Czy da się zauważyć  przemianę, progres, u osób, które regularnie chodzą na treningi?

O! I to ogromną! Często ludzie nie zdają sobie z tego wrażenia, ale w przypadku 95% osób pierwszy rok szkolenia Krav Maga sprawia, że stają innymi osobami. Mam tu namyśli zarówno aspekt fizyczny jak i psychiczny: oprócz lepszej kondycji, utraty zbędnych kilogramów/lepszej sylwetki (nieraz – rzucenia palenia), osoby trenujące są bardziej otwarte, odważne i  silniejsze wewnętrznie.

Z innych pozytywnych przemian często poznaje się ciekawych ludzi, którzy stają się kolegami i przyjaciółmi, a czasami nawet kimś więcej… :]

Co nam dadzą zajęcia Krav Maga, poza samą techniką samoobrony?

Poczucie bezpieczeństwa, większą pewność siebie, lepsze samopoczucie, wyższą wytrzymałość i kondycję, nowe znajomości i przynależność do grupy pozytywnie zakręconych pasjonatów Krav Maga.

Rozmawiał RK.