Otyłość i nadwaga to problem XXI wieku. Jak wskazują eksperci, nadmierna masa ciała jest obecnie uznawana za najważniejszą chorobę niezakaźną i stanowi przyczynę śmierci 2,5 miliona osób rocznie. Wśród narzędzi do walki z tym cichym zabójcą wymienia się zdrową i odpowiednio zbilansowaną dietę.
Co jednak, gdy nie chcemy przestrzegać restrykcyjnego jadłospisu? Czy słodziki stanowią alternatywę dla klasycznego cukru spożywczego? Co na ten temat mówią eksperci?
Historia nadmiernej masy ciała, czyli jak przybywa nam kilogramów
Pojęcia takie jak nadwaga i otyłość są związane z nadmierną masą ciała. Warto podkreślić, że nie można używać ich zamiennie, ponieważ ich znaczenie jest różne! Obecnie wśród Ekspertów podstawowym kryterium diagnostycznym do oceny nadmiernej masy ciała jest wskaźnik BMI, czyli body mass index.
Zgodnie ze BMI nadwaga występuje, gdy wskaźnik masy ciała wynosi od 25,0 do 29,9 kg/m2. Z kolei otyłość to wynik BMI powyżej 29,9 kg/m2. Jak wskazują dane z badań klinicznych, otyłość jest stanem znacznie poważniejszym, związanym ze zwiększonym ryzykiem wielu chorób dietozależnych takich jak:
- cukrzyca,
- choroby układu krążenia np. nadciśnienie,
- wybrane typy nowotworów np. rak jelita grubego.
Warto podkreślić, że także u wybranych osób już nadwaga może zwiększać ryzyko wyżej wspomnianych schorzeń. Ponadto nadmierna masa ciała w obu przypadkach (nadwadze i otyłości) zwiększa ryzyko chorób stawów, zaburzeń hormonalnych, chorób wątroby oraz pęcherzyka żółciowego, zaburzeń snu, a także zaburzeń nastroju i depresji.
Rola diety w odchudzaniu
Nadmierna masa ciała to stan, w którym u danej osoby skład ciała jest nieprawidłowy. W zależności od wskaźnika BMI, zbyt duży udział procentowy stanowi tkanka tłuszczowa. Przyczyn tego stanu rzeczy może być kilka, natomiast stanowiska Ekspertów są zgodne – za otyłość w największym stopniu odpowiada dieta.
Jeśli zbyt duża ilość energii jest przyjmowana z pożywieniem i nie zostanie odpowiednio użytkowana, gromadzi się pod postacią tkanki tłuszczowej jako “rezerwuar energii”. Dodatkowe czynniki takie jak predyspozycja genetyczna, przyjmowane leki, siedzący tryb życia czy inne schorzenia mogą nasilać występowanie nadwagi i otyłości.
Substancje słodzące – czy pomagają w odchudzaniu?
Biorąc pod uwagę fakt, że za wzrost naszej masy ciała w znaczącym stopniu odpowiada zbyt kaloryczna dieta, to wydaje się, że obniżenie liczby spożywanych kalorii powinno pomóc w walce z otyłością. I jak wskazują dietetycy, podstawą odchudzania jest regularna aktywność fizyczna, ale także odpowiednio zbilansowana dieta.
Słodziki a wytyczne ekspertów
Substancje słodzące nadają słodki smak żywności. Dzieli się je na dwie główne grupy: syntetyczne substancje słodzące i poliole. Przedstawicielem tej pierwszej grupy jest aspartam, który w świetle przewodu pokarmowego jest metabolizowany do kwasu asparaginowego, fenyloalaniny i metanolu. Jako że żadna z tych substancji nie dostarcza energii, tak i aspartam ma zerową kaloryczność. Podobna sytuacja występuje w przypadku innych słodzików syntetycznych.
Zgodnie z opinią Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) i Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością (PTBNO) spożywanie substancji słodzących w produktach spożywczych jest rekomendowane dla osób z nadmierną masą ciała. Zdaniem ekspertów słodziki powinny stanowić zamiennik cukru. Dzięki temu mogą wspierać proces odchudzania się.
Warto jednak podkreślić, że zgodnie z opinią PTD i PTBNO słodziki stanowią jeden z elementów strategii walki z otyłością. Podstawą odchudzania powinna być właściwa dieta i regularna aktywność fizyczna.
Co istotne, zgodnie z obecnym stanem wiedzy, słodziki są bezpiecznym elementem diety. Jak dotąd z udziałem aspartamu przeprowadzono ponad 600 badań i nie wykazano jego negatywnego wpływu na zdrowie. Więcej na temat wpływu aspartamu na zdrowie przeczytasz tutaj: https://lekarzebezkolejki.pl/blog/czy-aspartam-jest-szkodliwy-co-o-nim-wiemy/w-1972.
Podsumowując, otyłość to problem globalny, który dotyka coraz to szerszej grupy osób. Słodziki jako substancje obniżające kaloryczność diety, mogą stanowić jeden z elementów odchudzania. Warto jednak pamiętać, że podstawę redukcji masy ciała stanowi odpowiednio zbilansowana dieta i regularna aktywność fizyczna.
Bibliografia:
- Baranowska i wsp. Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych 2013. Medycyna Praktyczna;2013:402.
- Narodowy Fundusz Zdrowia. Otyłość – choroba wagi ciężkiej. Aktualności. Dostęp online 17.01.2022.
- Centrum dietetyczne Online. Jaka dieta w otyłości? Zalecenia i jadłospis do pobrania. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. Dostęp online 16.01.2022.
- Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019. Diabetologia Praktyczna 2019; 5:1. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Via Medica.
- Scientific Opinion on the re-evaluation of aspartame (E 951) as a food additive. European Food Safety Authority 2013.
- Stanowisko Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
- w sprawie stosowania niskokalorycznych substancji słodzących. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2012; 8:4:144 – 145
Artykuł partnera