Sól – biała śmierć czy ważny element?

Sól: co to i do czego?

Zanim zaczniemy się zastanawiać czy zwiększyć spożycie soli czy je maksymalnie ograniczyć, należy wiedzieć jak zbudowana jest sól oraz za co odpowiada w naszym organizmie.

Sól kuchenna, bo o niej mowa, zalicza się do grupy związków chemicznych zwanych solami. Cząsteczka soli (kuchennej) zbudowana jest z sodu i chloru, wzór soli kuchennej to NaCl (chlorek sodu).

Do prawidłowego funkcjonowania organizmu potrzebna jest sól, a właściwie sód i chlor, odpowiada ona za prawidłową gospodarkę elektrolitową oraz utrzymywanie właściwej równowagi zasadowo – kwasowej.

Czyniąc długą historię krótką, gdyby nie sód organizm nie mógłby np. przesyłać impulsów nerwowych, co bardzo szybko doprowadziłoby do śmierci. Również mogłaby zostać zaburzona homeostaza, co miałoby bardzo poważne konsekwencje. Ograniczenie spożywania soli (a dokładniej sodu) do 0 (praktycznie niemożliwe) jest śmiertelnie niebezpieczne.

Sól, wszędzie sól

Obecnie, ograniczenie spożycia soli jest bardzo ciężkim zadaniem, ponieważ w prawie każdym produkcie spożywczym jest ona zawarta. Nie tylko w rzeczach „słonych”, lecz również w ciastach, ciasteczkach i batonikach.

Dlatego jeżeli chcemy spożywać racjonalne ilości soli należy czytać na opakowaniach, jaka jest jej zawartość (przeważnie jest to tabelka z tyłu produktu, zawartość soli oznacza się, jako zawartość sodu). Warto wiedzieć że, gdy kupujemy np. wędliny, sprzedawca ma obowiązek podania nam dokładnego składu produktu, w tym również zawartość sodu.

Choroby a NaCl

Spożywanie nadmiernych ilości soli prowadzi do rozwoju takich schorzeń jak: nadciśnienie tętnicze, choroby układu krążenia (zawał serca, udar mózgu). Ogólnie rzecz biorąc sól jest jednym z głównych czynników powodujących występowania tak zwanych chorób cywilizacyjnych. Niektórzy naukowcy doszukują się nawet związku miedzy nadmiernym spożywaniem chlorku sodu a występowanie niektórych nowotworów układu pokarmowego.

Zdrowy organizm przy zachowaniu prawidłowej kondycji psycho-fizycznej jest w stanie poradzić sobie z niezbyt dużym nadmiarem sodu, lecz w przypadku jakichkolwiek problemów np. z nerkami może dojść nawet do ich obrzęku.

Analogicznie sprawa wygląda przy innych schorzeniach, jeżeli np. mamy problemy z ciśnieniem to możemy cieszyć się bardzo dobrym zdrowiem, lecz spożywanie dużych ilości soli może drastycznie skrócić długość naszego życia.

Ile soli?

Dzienne spożycie soli [wg. Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)]nie powinno przekraczać 5g, czyli około jednej płaskiej łyżeczki. Jest to dość umowna ilość, ponieważ realne zapotrzebowanie na sól w organizmie zależy od kilku czynników, między innymi od: aktywności fizycznej i temperatury, im bardziej się pocimy tym więcej soli wydalamy; od indywidualnych predyspozycji.

Należy jednak pamiętać, że 5g soli to nie ilość dodawana w postaci „białego proszku” z solniczki, lecz ogół soli w tym również ta zawarta np. w przytoczonych wcześniej słodyczach.